Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Kiralanan meskende yapılan tadilat masrafları kiracılar ile mesken sahipleri ortasında sorun çıkmasına neden oluyor. Ev sahipleri, yapılanlar zorunla tadilat nedeniyle kiraya verdikleri konutlarının fiyatından kesinti yapılmasını istemezken, kiracılar ise daha yaşanılabilir bir konutta oturmak istiyor. Kiracı olarak oturduğu konutta mecburî tadilat ihtiyacı yaşadığını fakat bu talebinin konut sahibi tarafından karşılanmaması nedeniyle hayat alanının kalitesinin düştüğünü söyleyen 33 yaşındaki İ.K., tadilat konusunda mesken sahibi ile yaşadığı diyaloğu şöyle anlattı:
“Ev sahibimle tadilat nedeniyle geçen yıl karşı karşıya geldim. İki sene boyunca kiracısı olduğum mesken eskiydi. Lakin İstanbul’da kira fiyatları yüksek olduğu için eskiliğini kabul ederek meskeni tuttum. 4 katlı olan meskenin ikinci katında ben, üst katımda ise mesken sahibim oturuyordu. Birinci yılın sonuna hakikat balkonda oturduğum bir gün balkon tavanının sıvasının döküldüğünü fark ettim. Birkaç gün içinde de balkon tavanından büyük kesimler düştü. Durumu mesken sahibime anlattım fakat yardımcı olmadı.”
“Ben de meskene tavanı yapması için usta çağırdım. Usta tavanı yaparken konut sahibim gördü lakin hiçbir şey yokmuş üzere davrandı” diyen kiracı İ.K., “Ev sahibime tadilatı karşılaması gerektiğini, şayet bunu kabul etmiyorsa da kira ödeneğimden düşülmesi gerektiğini’söyledim. Fakat masrafları ödemeyi kabul etmedi. Konutu bana teslim ederken bu sorunun olmadığını, ben meskende yaşarken bu sorunun ortaya çıktığını, ödemeyi benim yapmam gerektiğini söyledi. Ne yaptıysam kabul ettiremedim ve sonunda ödemeyi kendim yapmak durumunda kaldım” şeklinde konuştu.
‘KİRADAN DA DÜŞMEYECEĞİZ DEDİK LAKİN İSTEMEDİ’
Kiralık bir meskende zarurî tadilatların acil bir biçimde yapılmasının mesken sahibinin yükümlülüklerinden biri olduğunu belirten 39 yaşındaki A.T. de kiracı olduğu konutta yaşadığı tadilat sorunu için şunları söyledi: “Geçtiğimiz yıl Ankara’da taşındığım konutumun banyosu epeyce eskiydi. Duşakabin bulunmuyordu ve tuvaleti de alaturkaydı. Banyoda rutubet epeyce fazla olduğu için duvarları dökülüyordu. Kısa bir mühlet sonra gebe kaldım. Eşimle daima banyonun en kısa müddette yapılması gerektiğini konuşuyorduk. Zira eski tip tuvalet hamileliğimin sonuna hakikat beni zorlayacak ve banyodaki rutubet sıhhatimiz için ziyanlı olacaktı. Durumu konut sahibimize anlattık lakin tadilat yaptırmayı kabul etmedi. Kabul etmediği üzere bizim yaptırmamızı da istemedi. Hatta ona ödemeyi biz yapacağız ve kiradan düşmeyeceğiz teklifinde bulunduk. Buna da karşı çıktı. Meskeninde hiçbir değişiklik yapmamamız gerektiğini söyledi. Biz de mecburen bu formda oturmaya devam ettik. Zira yeni bir konut bulmak bizim için çok zordu.”
Antalya’da bir kiracı dükkana tadilat yaptırdı. Mülk sahibinden masrafların karşılanmasını istedi. Olumsuz karşılık alınca mahkemeye başvurdu. Yargıtay’ın son kararı kiracıların yüzünü güldürdü. Kiralanan konutta yapılacak yararlı ve zarurî tadilatların masrafları mesken sahibinden istenebilecek.
‘ZORUNLU MASRAFLAR MESKEN SAHİBİNE İLİŞKİN ANCAK BİR ŞARTLA’
Zorunlu tadilatın kiralanan taşınmazdaki ömrün devam edebilmesi için kesinlikle yapılması gereken süreçler sonrasında ortaya çıkan masraflar olduğunu söyleyen Avukat Yaşar Öksüz, “Elektrik tesisatı, su tesisatı ve doğal gaz çizgisinden kaynaklanan masraflar zarurî masraflar ortasındadır. Mecburî tadilat masrafları, kiralananın kullanımını temin etmeye yönelik olduğu için kural olarak mesken sahibine aittir. Fakat taraflar, kira kontratı ile bu durumun aksini kararlaştırabilirler. Bu istikamette bir muahede varsa mecburî tadilat masraflarından kiracı sorumlu olacaktır” dedi.
“Zorunlu tadilat masrafları kural olarak konut sahibine aittir. Konut sahibinin bu borçlardan sorumlu olabilmesi için kiracı tarafından metoda uygun olarak bilgilendirilmesi gerekir. Konut sahibinin bu masrafları karşılamaması durumunda kiracı, mecburî masrafları yapıp ortaya çıkan masrafı konut sahibinden talep edebilir. Bu cins durumlarda vekaletsiz iş görme kararları uygulanır. Yapılan masrafların mecburî olması gerekir. Kiracı, lüks masrafları mesken sahibinden isteyemez. Yeniden kira kontratında, kiracının yaptığı mecburî masrafların istenemeyeceği belirtilmişse, kiracı yaptığı masrafları da isteyemez.”
YAPILAN TADİLAT SONRADAN BİLDİRİLİRSE NE OLUR?
“Kiralanan taşınmazda yapılması gereken zarurî tadilatların konut sahibine bilgi verilerek yapılması gerekir” diyen Avukat Yaşar Öksüz, “Haber vermeksizin yapılacak tadilatlarda konut sahibinin masraflardan sorumlu olması mümkün olmayacaktır. Lakin aciliyeti olan bir tadilat kelam konusu olduğunda, tadilatın yapılarak konut sahibine sonradan bildirilmesinde bir sakınca yoktur. Kiraya veren kendisine sonradan haber verilen tadilatın masraflarına katlanmak durumundadır. Örneğin, konutun su tesisatının kiracının kusuru olmaksızın patlaması halinde, aciliyeti olan bir ziyan meydana geldiğinden evvel tadilat yapılması ve akabinde konut sahibine durumun bildirilmesi mümkündür. Bu durumda kiraya veren tesisatın tamir masraflarına katlanmak durumunda kalacaktır” bilgilerini paylaştı.
“Ev sahibimle tadilat nedeniyle geçen yıl karşı karşıya geldim. İki sene boyunca kiracısı olduğum mesken eskiydi. Lakin İstanbul’da kira fiyatları yüksek olduğu için eskiliğini kabul ederek meskeni tuttum. 4 katlı olan meskenin ikinci katında ben, üst katımda ise mesken sahibim oturuyordu. Birinci yılın sonuna hakikat balkonda oturduğum bir gün balkon tavanının sıvasının döküldüğünü fark ettim. Birkaç gün içinde de balkon tavanından büyük kesimler düştü. Durumu mesken sahibime anlattım fakat yardımcı olmadı.”
“Ben de meskene tavanı yapması için usta çağırdım. Usta tavanı yaparken konut sahibim gördü lakin hiçbir şey yokmuş üzere davrandı” diyen kiracı İ.K., “Ev sahibime tadilatı karşılaması gerektiğini, şayet bunu kabul etmiyorsa da kira ödeneğimden düşülmesi gerektiğini’söyledim. Fakat masrafları ödemeyi kabul etmedi. Konutu bana teslim ederken bu sorunun olmadığını, ben meskende yaşarken bu sorunun ortaya çıktığını, ödemeyi benim yapmam gerektiğini söyledi. Ne yaptıysam kabul ettiremedim ve sonunda ödemeyi kendim yapmak durumunda kaldım” şeklinde konuştu.
‘KİRADAN DA DÜŞMEYECEĞİZ DEDİK LAKİN İSTEMEDİ’
Kiralık bir meskende zarurî tadilatların acil bir biçimde yapılmasının mesken sahibinin yükümlülüklerinden biri olduğunu belirten 39 yaşındaki A.T. de kiracı olduğu konutta yaşadığı tadilat sorunu için şunları söyledi: “Geçtiğimiz yıl Ankara’da taşındığım konutumun banyosu epeyce eskiydi. Duşakabin bulunmuyordu ve tuvaleti de alaturkaydı. Banyoda rutubet epeyce fazla olduğu için duvarları dökülüyordu. Kısa bir mühlet sonra gebe kaldım. Eşimle daima banyonun en kısa müddette yapılması gerektiğini konuşuyorduk. Zira eski tip tuvalet hamileliğimin sonuna hakikat beni zorlayacak ve banyodaki rutubet sıhhatimiz için ziyanlı olacaktı. Durumu konut sahibimize anlattık lakin tadilat yaptırmayı kabul etmedi. Kabul etmediği üzere bizim yaptırmamızı da istemedi. Hatta ona ödemeyi biz yapacağız ve kiradan düşmeyeceğiz teklifinde bulunduk. Buna da karşı çıktı. Meskeninde hiçbir değişiklik yapmamamız gerektiğini söyledi. Biz de mecburen bu formda oturmaya devam ettik. Zira yeni bir konut bulmak bizim için çok zordu.”
Antalya’da bir kiracı dükkana tadilat yaptırdı. Mülk sahibinden masrafların karşılanmasını istedi. Olumsuz karşılık alınca mahkemeye başvurdu. Yargıtay’ın son kararı kiracıların yüzünü güldürdü. Kiralanan konutta yapılacak yararlı ve zarurî tadilatların masrafları mesken sahibinden istenebilecek.
‘ZORUNLU MASRAFLAR MESKEN SAHİBİNE İLİŞKİN ANCAK BİR ŞARTLA’
Zorunlu tadilatın kiralanan taşınmazdaki ömrün devam edebilmesi için kesinlikle yapılması gereken süreçler sonrasında ortaya çıkan masraflar olduğunu söyleyen Avukat Yaşar Öksüz, “Elektrik tesisatı, su tesisatı ve doğal gaz çizgisinden kaynaklanan masraflar zarurî masraflar ortasındadır. Mecburî tadilat masrafları, kiralananın kullanımını temin etmeye yönelik olduğu için kural olarak mesken sahibine aittir. Fakat taraflar, kira kontratı ile bu durumun aksini kararlaştırabilirler. Bu istikamette bir muahede varsa mecburî tadilat masraflarından kiracı sorumlu olacaktır” dedi.
“Zorunlu tadilat masrafları kural olarak konut sahibine aittir. Konut sahibinin bu borçlardan sorumlu olabilmesi için kiracı tarafından metoda uygun olarak bilgilendirilmesi gerekir. Konut sahibinin bu masrafları karşılamaması durumunda kiracı, mecburî masrafları yapıp ortaya çıkan masrafı konut sahibinden talep edebilir. Bu cins durumlarda vekaletsiz iş görme kararları uygulanır. Yapılan masrafların mecburî olması gerekir. Kiracı, lüks masrafları mesken sahibinden isteyemez. Yeniden kira kontratında, kiracının yaptığı mecburî masrafların istenemeyeceği belirtilmişse, kiracı yaptığı masrafları da isteyemez.”
YAPILAN TADİLAT SONRADAN BİLDİRİLİRSE NE OLUR?
“Kiralanan taşınmazda yapılması gereken zarurî tadilatların konut sahibine bilgi verilerek yapılması gerekir” diyen Avukat Yaşar Öksüz, “Haber vermeksizin yapılacak tadilatlarda konut sahibinin masraflardan sorumlu olması mümkün olmayacaktır. Lakin aciliyeti olan bir tadilat kelam konusu olduğunda, tadilatın yapılarak konut sahibine sonradan bildirilmesinde bir sakınca yoktur. Kiraya veren kendisine sonradan haber verilen tadilatın masraflarına katlanmak durumundadır. Örneğin, konutun su tesisatının kiracının kusuru olmaksızın patlaması halinde, aciliyeti olan bir ziyan meydana geldiğinden evvel tadilat yapılması ve akabinde konut sahibine durumun bildirilmesi mümkündür. Bu durumda kiraya veren tesisatın tamir masraflarına katlanmak durumunda kalacaktır” bilgilerini paylaştı.