Kripto para sektöründe oldukça değerli ve popüler bir söz bulunuyor: Not your key, not your coin.
Bu sözün bu denli önemli olmasındaki en büyük sebep, kripto paraların çalışma prensibi. Bir kripto para adresi ve o adresin anahtarları, çözülmesi günümüz teknolojisi ile imkansıza yakın algoritmalar ile şifreleniyor. Doğal olarak kullanıcıların anahtarlarını kaybetmeleri veya bu anahtarları başka ellere teslim etmesi, kriptonun getirdiği güvenlik ve anonimlikten eser bırakmıyor.
Merkezi borsalar her ne kadar işlem bakımından rahatlığı ve kolaylığı ile öne çıksa da oldukça kritik bir riske sahip. Bir kripto para borsanın hack’lenmesi veya kullanıcılarını dolandırıp kaçması durumunda kullanıcıların yapabilecekleri neredeyse hiçbir şey yok.
Bu duruma kullandıkları borsa veya şirketin iflas etmesi de dahil.
Yakın örnekte yaşanan FTX iflasında da benzer bir durum yaşanıyor ve kullanıcılar varlıklarına erişemiyor. Bunun bir sonu olmadığını düşünen kullanıcılar ise çeşitli platformlar üzerinden varlıkları ile birlikte hesaplarını satışa çıkarıyorlar.
Varlıkları borsalarda kalan kullanıcılar, hesaplarını forumlarda satışa çıkarıyor
Merkezi kripto para borsalarının büyük bir kısmı kendi iç off-chain sistemlerine sahip durumda. Bu yapılan işlemlerin kullanılan ağın üzerinde değil, borsanın kendi sistemleri üzerinde ilerlediği anlamına geliyor. Doğal olarak kullanıcılar tarafından borsalar üzerinden alınan kripto varlıkların neredeyse hiçbiri, gerçek ağ üzerinde kaydolmuyor.
Bununla birlikte lending şirketleri de benzer bir sistem ile çalışmakta. Ancak bu durum herhangi bir kriz yaşandığında, tüm sorumluluğu borsa veya platformlara verdiğinden, kullanıcıların yapabileceği pek bir şey kalmıyor.
Kullanıcılar ise bunu bildiği için uzun sürebilecek dava veya geri ödeme süreçlerinden kurtulmak istiyor. Kullanıcılar, bu kurtuluş yolunu kötünün iyisi mantığı ile ufak bir yüzdeliği hemen ödeme olarak almak için hesaplarını satmakta buluyor.
Bunun için çoğunlukla çevrimiçi forumları kullanan kullanıcılar, mecburen Xclaim ve Khetra gibi online hesap satış platformlarını da tercih edebiliyor.
Ancak buradaki riskli nokta, hesapların sadece içindeki veriyi değil, kullanıcılara ait diğer verileri de içerebilecek olması.
Bunun için kullanıcıların hiç olmadığı kadar dikkatli olması gerekiyor.
Bu sözün bu denli önemli olmasındaki en büyük sebep, kripto paraların çalışma prensibi. Bir kripto para adresi ve o adresin anahtarları, çözülmesi günümüz teknolojisi ile imkansıza yakın algoritmalar ile şifreleniyor. Doğal olarak kullanıcıların anahtarlarını kaybetmeleri veya bu anahtarları başka ellere teslim etmesi, kriptonun getirdiği güvenlik ve anonimlikten eser bırakmıyor.
Merkezi borsalar her ne kadar işlem bakımından rahatlığı ve kolaylığı ile öne çıksa da oldukça kritik bir riske sahip. Bir kripto para borsanın hack’lenmesi veya kullanıcılarını dolandırıp kaçması durumunda kullanıcıların yapabilecekleri neredeyse hiçbir şey yok.
Bu duruma kullandıkları borsa veya şirketin iflas etmesi de dahil.
Yakın örnekte yaşanan FTX iflasında da benzer bir durum yaşanıyor ve kullanıcılar varlıklarına erişemiyor. Bunun bir sonu olmadığını düşünen kullanıcılar ise çeşitli platformlar üzerinden varlıkları ile birlikte hesaplarını satışa çıkarıyorlar.
Varlıkları borsalarda kalan kullanıcılar, hesaplarını forumlarda satışa çıkarıyor
Merkezi kripto para borsalarının büyük bir kısmı kendi iç off-chain sistemlerine sahip durumda. Bu yapılan işlemlerin kullanılan ağın üzerinde değil, borsanın kendi sistemleri üzerinde ilerlediği anlamına geliyor. Doğal olarak kullanıcılar tarafından borsalar üzerinden alınan kripto varlıkların neredeyse hiçbiri, gerçek ağ üzerinde kaydolmuyor.
Bununla birlikte lending şirketleri de benzer bir sistem ile çalışmakta. Ancak bu durum herhangi bir kriz yaşandığında, tüm sorumluluğu borsa veya platformlara verdiğinden, kullanıcıların yapabileceği pek bir şey kalmıyor.
Kullanıcılar ise bunu bildiği için uzun sürebilecek dava veya geri ödeme süreçlerinden kurtulmak istiyor. Kullanıcılar, bu kurtuluş yolunu kötünün iyisi mantığı ile ufak bir yüzdeliği hemen ödeme olarak almak için hesaplarını satmakta buluyor.
Bunun için çoğunlukla çevrimiçi forumları kullanan kullanıcılar, mecburen Xclaim ve Khetra gibi online hesap satış platformlarını da tercih edebiliyor.
Ancak buradaki riskli nokta, hesapların sadece içindeki veriyi değil, kullanıcılara ait diğer verileri de içerebilecek olması.
Bunun için kullanıcıların hiç olmadığı kadar dikkatli olması gerekiyor.