TÜBİTAK SAGE’nin Kaşif entegreli HGK-84 mühimmatı ile maksadı sadece birkaç santimetre sapmayla vurduğu anlara dair imajlar de bunlardan biri…
TÜBİTAK SAGE aslında uzun vakittir kitler başta olmak üzere son derece stratejik eserler için epeyce pahalı işlere imza atıyor. Sahip olduğu imkanlara göre ortaya koyduğu çıktılarla dalın en önde gelen kurumlarından biri olan SAGE’nin Kaşif ismini verdiği yerli/milli global konumlama sistemi alıcısı da dikkate paha.
TRT Haber’den Sertaç Aksan’ın haberine nazaran; hem Kaşif’i, hem de hassas güdüm kitine dair kimi detayları Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük anlattı.
HGK KİTLERİ NE İŞE YARIYOR?
Hassas Güdüm Kiti’nin (HGK) ne işe yaradığını en azından temel düzeyde bilmeden Kaşif’i anlamak pek de mümkün değil. HGK problemiyle ilgili kısa bir özet anlatan Küçük ve bahsedilen bu kitlerin ‘aptal bomba’ denilen MK serisi bombaları daha ‘akıllı’ hale getirdiğini belirtiyor.
Hassas güdüm kitleri yalnızca MK serisine değil, ‘sığınak delici’ olarak bilinen BLU serisi yahut bunun yerli versiyonu olan Nüfuz Edici Bomba (NEB) üzere mühimmatlara da eklenebiliyor. Böylelikle mühimmatın amaç yöneliminde çok daha faal sonuçlar alınıyor. Hülasa bu bombaların amacı vurma oranı HGK’lar ile hayli üst düzeye çıkıyor.
ABD’DEN ALDIKLARIMIZI ULUSAL İMKANLARLA GELİŞTİRDİK
HGK’yi anlatan Fatih Mehmet Küçük, yerli/milli savunma sanayiinde özgün üretimler olduğu kadar, yurt dışından temin edilen fakat sonradan ‘yerli muadilini geliştirelim’ denilen eserler olduğunu da tabir ediyor.
HGK’nin de emsal bir öyküsü olduğundan bahsediyor Küçük. Türkiye’nin güdüm kiti üretiminin başlangıcına baktığımızda ABD’den temin edilen JDAM kitlerinin yurt içi imkanlar ile karşılanması gayesiyle yola çıkıldığını anlatıyor.
“2010’lu yıllarda biz JDAM ile yerli HGK’ları kullanmaya başladık” bilgisini paylaştıktan sonra süreci özetliyor:
“JDAM yerine yerli kit üretimine geçilmek istenmesinin sebepleri vardı. En kıymetli nedenlerin başında temin noktasında ABD’ye olan bağlılığın rahatsızlık yaratması ve maliyetlerin yüksekliği geliyordu.
Bu noktada Türkiye, birinci eserleri süratlice ortaya çıkarmak için global konumlama sistemi alıcısı, aletsel navigasyon sistemi üzere bileşen noktasındaki eserleri yurt dışından aldı. Bunlar ABD’den gelen eserlerdi.
Tabi burada atlamamız gereken bir konu var. Siz sistemi tam almak yerine burada bir kısmını üretmek istiyorsunuz fakat birtakım kritik kesimleri hala yurt dışından alıyorsunuz. O firma da bunu biliyor. Haliyle size yüksek fiyat veriyor. Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük
Eğer ülkeler ortasında sorun olursa bu şirket size daha az sayıda sistem satıyor ya da direkt satışı kesiyor.
Türkiye bunları ön görerek HGK ve öbür güdümlü mühimmatlar için alt bileşenlerin yerlileştirilmesi sürecine başladı. Bu noktada TÜBİTAK SAGE’nin üç kıymetli bileşen öne çıkıyor. Kaşif Global Konumlama Sistemi Alıcısı, ATLAS Ataletsel Ölçüm Ünitesi ve askeri sistemler için global konumlama sistemi anteni olarak bildiğimiz SAGE-KONUM-01.”
2021’DEKİ TEST KIYMETLİ BİR DÖNÜM NOKTASI
Sürecin nasıl başladığını anlatan Fatih Mehmet Küçük, bugün geldiğimiz noktaya dair kimi kilometre taşlarına da değiniyor. HGK-82 ile 2021 yılında gerçekleşen bir test dönüm noktalarından biri olarak karşımıza çıkıyor.
“Bu testte 40 bin feet irtifadan 0,9 mach süratte bırakılan HGK-82’nin gayesini yalnızca 93 santimetrelik bir CEP kıymetinden vurduğu görülmüştü. Üstte bahsettiğimiz üç kritik yerli bileşen bu testte kullanılmıştı” diyor Küçük.
SAGE’NİN ÜRETTİKLERİ ÇOK DAHA ÂLÂ SONUÇLAR VERDİ
HGK-82 ile yapılan atışa dair yorumlarını anlatan Küçük’e haliyle son testte izlediğimiz imgeleri de soruyoruz. Zira bu test HGK-82’ye nazaran daha büyük ve daha ağır olan HGK-84 ile yapıldı. “Daha büyük mühimmatla daha hassas bir vuruş gerçekleşti” diyor Küçük ve devam ediyor:
Bu görüntünün bize anlattığı değerli şeyler var… Yerli bileşenlerin tesirlerinin yurt dışından alınan eserler ile tıpkı düzeye gelme noktasını aştığını, onlardan daha âlâ sonuçlar verdiğini görüyoruz. Bilhassa ambargo durumlarında mahallî üretim kabiliyetimizin ne noktaya geldiğini anlayabiliyoruz. TÜBİTAK SAGE’nin bu alanda ülkemizin elini ne derece güçlendirdiğine şahit oluyoruz.
“Yüksek adetli güdüm kiti muhtaçlığı olduğunda bileşen noktasında yurt dışından temin devam ediyor. Fakat çok kritik bir konu var. Bu noktada elde lokal alternatifin olması yabancı firmanın da maliyetleri düşürmesine neden oluyor. Ki bu yaşanan bir gerçek. Türkiye bu bileşenleri ürettiğinde yurt dışından temin edilen eserlerde indirimler yapıldı.”
İHRACAT İÇİN DE GÜÇLÜ BİR KONUMDALAR
Bu eserlerin SİHA’dan atılabilen mühimmatlara eklenmesi ve bu platformlarda Türkiye’nin çok önemli bir ihraç potansiyeli olması da dikkate paha. Bu pencereden bakıldığında Kaşif ve Atlas üzere SAGE imzalı bileşenlerin çeşitli platformlarla öbür ülkelere satılabilme ihtimali hiç de az değil. Bu durumu sorduğumuzda Küçük, son 20 yılda dünyadaki çatışma bölgelerine bakıldığında her türlü güdümlü mühimmata yönelik talebin arttığı ayrıntısına vurgu yapıyor.
Bu kitlerin hem bizim sattığımız hava ögeleri hem de ABD yahut Rus orijinli hava ögeleri için de değerli bir kullanım alanına sahip olduğundan bahsediyor ve kelamlarını şöyle tamamlıyor:
Bugüne kadar ihraç ettiğimiz TB2 ve ANKA üzere SİHA’larımızda bu mühimmatları yükleri nedeniyle kullanamıyorduk. Lakin AKSUNGUR ve AKINCI ile HGK ve KGK üzere mühimmatların ihracatı da mümkün olacak.
“Nitekim geçtiğimiz günlerde yeniden TÜBİTAK SAGE’nin geliştirdiği KGK kiti Azerbaycan’ın Su-25 uçağına entegre edildi ve testler yapıldı. Elbette burada ihracatlar Kaşif ya da Atlas üzere bileşenler ile gerçekleştirilebilir. Bu üretimin planlanmasıyla ilgili bir olgu. Buradaki hoş nokta ise ABD ya da öbür bileşen üreticisinin bizi bu eserleri satacağımız ülke konusunda sınırlayamayacağı gerçeği. Bu kapsamda SAGE imzalı alt bileşenleri önümüzdeki devirlerde daha sık duyabileceğimize inanıyorum.”
TÜBİTAK SAGE aslında uzun vakittir kitler başta olmak üzere son derece stratejik eserler için epeyce pahalı işlere imza atıyor. Sahip olduğu imkanlara göre ortaya koyduğu çıktılarla dalın en önde gelen kurumlarından biri olan SAGE’nin Kaşif ismini verdiği yerli/milli global konumlama sistemi alıcısı da dikkate paha.
TRT Haber’den Sertaç Aksan’ın haberine nazaran; hem Kaşif’i, hem de hassas güdüm kitine dair kimi detayları Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük anlattı.
HGK KİTLERİ NE İŞE YARIYOR?
Hassas Güdüm Kiti’nin (HGK) ne işe yaradığını en azından temel düzeyde bilmeden Kaşif’i anlamak pek de mümkün değil. HGK problemiyle ilgili kısa bir özet anlatan Küçük ve bahsedilen bu kitlerin ‘aptal bomba’ denilen MK serisi bombaları daha ‘akıllı’ hale getirdiğini belirtiyor.
Hassas güdüm kitleri yalnızca MK serisine değil, ‘sığınak delici’ olarak bilinen BLU serisi yahut bunun yerli versiyonu olan Nüfuz Edici Bomba (NEB) üzere mühimmatlara da eklenebiliyor. Böylelikle mühimmatın amaç yöneliminde çok daha faal sonuçlar alınıyor. Hülasa bu bombaların amacı vurma oranı HGK’lar ile hayli üst düzeye çıkıyor.
ABD’DEN ALDIKLARIMIZI ULUSAL İMKANLARLA GELİŞTİRDİK
HGK’yi anlatan Fatih Mehmet Küçük, yerli/milli savunma sanayiinde özgün üretimler olduğu kadar, yurt dışından temin edilen fakat sonradan ‘yerli muadilini geliştirelim’ denilen eserler olduğunu da tabir ediyor.
HGK’nin de emsal bir öyküsü olduğundan bahsediyor Küçük. Türkiye’nin güdüm kiti üretiminin başlangıcına baktığımızda ABD’den temin edilen JDAM kitlerinin yurt içi imkanlar ile karşılanması gayesiyle yola çıkıldığını anlatıyor.
“2010’lu yıllarda biz JDAM ile yerli HGK’ları kullanmaya başladık” bilgisini paylaştıktan sonra süreci özetliyor:
“JDAM yerine yerli kit üretimine geçilmek istenmesinin sebepleri vardı. En kıymetli nedenlerin başında temin noktasında ABD’ye olan bağlılığın rahatsızlık yaratması ve maliyetlerin yüksekliği geliyordu.
Bu noktada Türkiye, birinci eserleri süratlice ortaya çıkarmak için global konumlama sistemi alıcısı, aletsel navigasyon sistemi üzere bileşen noktasındaki eserleri yurt dışından aldı. Bunlar ABD’den gelen eserlerdi.
Tabi burada atlamamız gereken bir konu var. Siz sistemi tam almak yerine burada bir kısmını üretmek istiyorsunuz fakat birtakım kritik kesimleri hala yurt dışından alıyorsunuz. O firma da bunu biliyor. Haliyle size yüksek fiyat veriyor. Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük
Eğer ülkeler ortasında sorun olursa bu şirket size daha az sayıda sistem satıyor ya da direkt satışı kesiyor.
Türkiye bunları ön görerek HGK ve öbür güdümlü mühimmatlar için alt bileşenlerin yerlileştirilmesi sürecine başladı. Bu noktada TÜBİTAK SAGE’nin üç kıymetli bileşen öne çıkıyor. Kaşif Global Konumlama Sistemi Alıcısı, ATLAS Ataletsel Ölçüm Ünitesi ve askeri sistemler için global konumlama sistemi anteni olarak bildiğimiz SAGE-KONUM-01.”
2021’DEKİ TEST KIYMETLİ BİR DÖNÜM NOKTASI
Sürecin nasıl başladığını anlatan Fatih Mehmet Küçük, bugün geldiğimiz noktaya dair kimi kilometre taşlarına da değiniyor. HGK-82 ile 2021 yılında gerçekleşen bir test dönüm noktalarından biri olarak karşımıza çıkıyor.
“Bu testte 40 bin feet irtifadan 0,9 mach süratte bırakılan HGK-82’nin gayesini yalnızca 93 santimetrelik bir CEP kıymetinden vurduğu görülmüştü. Üstte bahsettiğimiz üç kritik yerli bileşen bu testte kullanılmıştı” diyor Küçük.
SAGE’NİN ÜRETTİKLERİ ÇOK DAHA ÂLÂ SONUÇLAR VERDİ
HGK-82 ile yapılan atışa dair yorumlarını anlatan Küçük’e haliyle son testte izlediğimiz imgeleri de soruyoruz. Zira bu test HGK-82’ye nazaran daha büyük ve daha ağır olan HGK-84 ile yapıldı. “Daha büyük mühimmatla daha hassas bir vuruş gerçekleşti” diyor Küçük ve devam ediyor:
Bu görüntünün bize anlattığı değerli şeyler var… Yerli bileşenlerin tesirlerinin yurt dışından alınan eserler ile tıpkı düzeye gelme noktasını aştığını, onlardan daha âlâ sonuçlar verdiğini görüyoruz. Bilhassa ambargo durumlarında mahallî üretim kabiliyetimizin ne noktaya geldiğini anlayabiliyoruz. TÜBİTAK SAGE’nin bu alanda ülkemizin elini ne derece güçlendirdiğine şahit oluyoruz.
“Yüksek adetli güdüm kiti muhtaçlığı olduğunda bileşen noktasında yurt dışından temin devam ediyor. Fakat çok kritik bir konu var. Bu noktada elde lokal alternatifin olması yabancı firmanın da maliyetleri düşürmesine neden oluyor. Ki bu yaşanan bir gerçek. Türkiye bu bileşenleri ürettiğinde yurt dışından temin edilen eserlerde indirimler yapıldı.”
İHRACAT İÇİN DE GÜÇLÜ BİR KONUMDALAR
Bu eserlerin SİHA’dan atılabilen mühimmatlara eklenmesi ve bu platformlarda Türkiye’nin çok önemli bir ihraç potansiyeli olması da dikkate paha. Bu pencereden bakıldığında Kaşif ve Atlas üzere SAGE imzalı bileşenlerin çeşitli platformlarla öbür ülkelere satılabilme ihtimali hiç de az değil. Bu durumu sorduğumuzda Küçük, son 20 yılda dünyadaki çatışma bölgelerine bakıldığında her türlü güdümlü mühimmata yönelik talebin arttığı ayrıntısına vurgu yapıyor.
Bu kitlerin hem bizim sattığımız hava ögeleri hem de ABD yahut Rus orijinli hava ögeleri için de değerli bir kullanım alanına sahip olduğundan bahsediyor ve kelamlarını şöyle tamamlıyor:
Bugüne kadar ihraç ettiğimiz TB2 ve ANKA üzere SİHA’larımızda bu mühimmatları yükleri nedeniyle kullanamıyorduk. Lakin AKSUNGUR ve AKINCI ile HGK ve KGK üzere mühimmatların ihracatı da mümkün olacak.
“Nitekim geçtiğimiz günlerde yeniden TÜBİTAK SAGE’nin geliştirdiği KGK kiti Azerbaycan’ın Su-25 uçağına entegre edildi ve testler yapıldı. Elbette burada ihracatlar Kaşif ya da Atlas üzere bileşenler ile gerçekleştirilebilir. Bu üretimin planlanmasıyla ilgili bir olgu. Buradaki hoş nokta ise ABD ya da öbür bileşen üreticisinin bizi bu eserleri satacağımız ülke konusunda sınırlayamayacağı gerçeği. Bu kapsamda SAGE imzalı alt bileşenleri önümüzdeki devirlerde daha sık duyabileceğimize inanıyorum.”